Bori se ili bježi!

Stres za ljudski organizam predstavljaju sve neuobičajene situacije i pojave, fizičke i psihičke prirode, odnosno sve što nismo navikli rješavati rutinski, bez posebnog angažmana. Naš je organizam kreiran da reaguje na stres i upravo zahvaljujući ovoj urođenoj reakciji naši su preci uspijevali da prežive okruženi brojnim opasnostima u prirodi.

U stresnoj situaciji, pokreće se čitav niz procesa u organizmu: luče se određene supstance čije djelovanje ubrzava rad srca, disanje, dovodi više krvi u mišiće na račun unutrašnjih organa i upravo zahvaljujući tome čovjek je imao više energije pri bijegu pred divljom životinjom. Zato se mehanizam odgovora na stres zove “bori se ili bježi” (eng. fight or flight).

Međutim, danas su uzročnici stresa značajno drugačiji: gužva u saobraćaju, kratki rokovi za obavljanje mnoštva obaveza, finansijski i porodični problemi, problemi na poslu ili u školi, ispiti, javni nastupi, prezentacije… Dakle, nema situacija u kojima bi nam mogao pomoći mehanizam koji će nam potjerati više krvi u noge i ruke ili kisika u pluća!

Na žalost, mozak uglavnom reaguje jednako na sve stresne situacije, tako da kad ste prečesto izloženi stresu, to znači da ćete prečesto biti u stanju napetosti, panike, što za posljedicu ima iscrpljivanje organizma. Stres na taj način može preći u hroničnu anksioznost (napetost, uznemirenost), ali i biti podloga za brojne hronične bolesti, koje mogu ozbiljno narušiti zdravlje.